Mijn bomma koopt regelmatig aandelen. Tot voor kort liet ze alles doen door een private bankier. Beleggen heeft ze verder gezet na het overlijden van mijn bompa, want van hem kwam het idee om geld in aandelen te steken. En het mag gezegd worden, een zeer goed idee van hem, a posteriori gezien. Maar sinds enkele jaren is mijn bomma het heft zelf in handen beginnen nemen en koopt ze zelf de aandelen via haar broker-platform…
Ik maak nu misschien snel de stap van bomma, naar aandelen en dan de sprong van bomma naar opties (en puts schrijven). Maar de meeste mensen weten toch wat het kopen van aandelen betekent. Mijn bomma weet dat ze moet spreiden, niet té veel van hetzelfde aandeel kopen En ze heeft ook de relatieve luxe, een mooie spreiding opgebouwd te hebben over al die jaren.
Op dit moment kijken mijn bomma en ik uit naar de halfjaarcijfers van Lotus Bakeries en Deceuninck. En in februari, bekijken wij die opnieuw. En bij dipjes kopen mijn bomma en ik bij.
Het is weekend, ik zit bij mijn bomma aan de koffietafel, en we bespreken de cartouches die we deze maand willen verschieten. Mijn oma heeft zowaar 12.000 euro ter beschikking per maand, waarmee ze vrij op aandelen-safari kan gaan. En ze wil ook echt iets met opties doen, het schrijven van die puts.
Puts schrijven als alternatief voor de directe aandelen-aankoop
Ik leg mijn bomma uit dat je als alternatief voor het kopen van aandelen ook een soort contract kan ondertekenen. En dat contract dat stipuleert dan, dat je de aandelen wel wil kopen, maar eventueel tegen een latere datum dan vandaag en dat je daarvoor dan een premie ontvangt. Mijn bomma luistert geboeid verder.
(De profit loss curve van gekochte aandelen versus een geschreven put optie.)
Dus in plaats van de aandelen nu direct te kopen, ga je akkoord dat je de aandelen wil kopen, maar vanaf vandaag, tot het einde van de looptijd van die optie. En in ruil voor die ‘koopplicht’ ontvang je die ‘optie-premie’ of de prijs van de put optie. Tot dusver is mijn bomma goed mee.
Een put schrijven op Lotus, optiecontracten gaan per 100 aandelen
“Stel nu dat ik een put zou willen schrijven op Lotus?” gaat mijn bomma verder.
Ik moet ze al snel intomen: “Optiecontracten hebben een bepaalde looptijd, maar ze hebben ook een ‘multiplier’, die multiplier is meestal 100. Dus 1 optiecontract gaat over 100 aandelen.”
Er noteren nu geen opties op Lotus bakeries. Maar stel dat er opties zouden noteren op Lotus bakeries dan zouden die ook per 100 aandelen gaan. Een aandeel Lotus Bakeries noteert ruim boven de 2500 euro. Stel dat mijn bomma de putoptie met uitvoerprijs 2500 zou schrijven dan zou de onderliggende waarde 2500 euro x 100 = 250.000 euro zijn.
Mijn bomma begrijpt snel dat ze dit niet afgewogen krijgt binnen haar budget van 12.000 euro per maand.
Uitvoerprijs van de optie
Mochten er putopties noteren op Lotus, dan hoeft mijn bomma die echter niet te schrijven aan de uitvoerprijs van 2500 per optiecontract. Ze kan ook een lagere uitvoerprijs kiezen.
Mijn bomma en ik kijken verder, Deceunick. Dat aandeel noteert dan weer heel laag, nominaal gezien. Eén aandeel kost slechts 2,185 euro. Er noteren nu ook geen opties op Deceunick, maar mocht mijn bomma een put optie schrijven met uitvoerprijs 2,5 dan zou ze de plicht aangaan de aandelen te kopen over de looptijd van de optie. En indien ze die put “gedekt” wil schrijven, dan dient ze 2,5 euro x 100 = 250 euro aan de zijlijn te houden.
‘Cash secured’ versus naakt schrijven
Ik leg mijn bomma uit dat er een verschil bestaat, wanneer je een put optie schrijft. Je kan het bedrag dat nodig zou zijn om de aandelen te kopen aan de zijlijn hebben staan, dan noemen we dit een geschreven put optie die ‘cash secured’ is.
Wanneer die cash niet voorhanden is aan de zijlijn, maar reeds in andere aandelen zit, dan schrijft men ‘naakt’ of op ‘margin’. Er is geen directe cash voorhanden, maar er is wel een bepaalde waarde aan kapitaal, dat nu in andere aandelen zit, die de verplichting kan dekken.
“Maar als alle aandelen dan hard gaan dalen, kan het dan zijn dat ik geen cash genoeg meer heb, aan de zijlijn. Aandelen moet gaan verkopen, zodat ik aan mijn plicht kan voldoen, als ik voor mijn ‘koopplicht’ kom te staan?” vraagt mijn bomma. Ik geef haar volmondig gelijk: “Helemaal correct bomma, ze noemen dat trouwens een ‘margin call’, en dat is ook een reden waarom de beurzen soms hard durven dalen, als ze aan het dalen gaan. Brokers zullen automatisch aandelen van je verkopen zodanig dat je nog aan je ‘margin verplichtingen’ kan voldoen.” Mijn bomma snapt het.
“Laat ons dan maar beginnen, met ‘cash-secured’ te schrijven” vervolgt ze. Ik vind dat persoonlijk een goed idee.
Commissies
Ik leg mijn bomma uit, dat ze per optiecontract een commissie moet betalen. En ik haal er nogmaals het voorbeeld van Deceunick en Lotus bij. “Stel nu bomma, dat er op die beide aandelen opties zouden noteren. En je schrijft een put optie op het aandeel Lotus bakeries met uitvoerprijs 2500 euro. 2500 euro x 100 = 250.000 euro. En je betaalt 1 keer commissie, want je handelt één optiecontract.” Mijn bomma luistert aandachtig verder.
“Als je nu voor eenzelfde tegenwaarde van 250.000 euro put opties zou schrijven op Deceunick. Dan kan je de put met uitvoerprijs 2,5 1000 keer schrijven. 2,5 euro x 100 x 1000 = 250.000 euro. Maar gezien je 1000 contracten handelt, zal je dus ook 1000 keer commissie moeten betalen. Afhankelijk van hoeveel commissie je betaald aan je broker, kan dit een duur grapje worden.
“Dus voor aandelen die nominaal goedkoop noteren, pakweg onder de 5 euro of dollar. Dan moet men toch ook deze commissiekosten indachtig zijn.” Mijn bomma knikt instemmend.
Overzicht van enkele put opties (op ABI)
“Mocht bompa nog geleefd hebben” vervolgt mijn bomma, “dan zou hij waarschijnlijk een put schrijven op Inbev.” Ik geef haar gelijk: “En dat past ook binnen ons maandelijks budget bomma!”
Ik open de optietrader voor haar en we bekijken enkele put opties die lopen op ABI.
Voorlopig kijk ik met mijn bomma enkel naar de put opties die otm (out the money) zijn, dus met een uitvoerprijs lager dan de huidige koers van het aandeel. (Het aandeel noteerde 87,26 euro bij het nemen van bovenstaand screenshot).
Net zoals bij aandelen hebben opties ook een bied (bid) en een laatprijs (ask) (paars kader). En in de kolom ‘time value’ (oranje kader) kan je de tijdswaarde zien van een specifieke optie. En gezien al deze opties otm zijn, zijn ze 100% tijdswaarde. De prijs van de optie (of optiepremie) is gelijk aan de tijdswaarde (hier gelijk aan de ‘bid’). Ik toon mijn bomma ook, dat er na dat getal dat de tijdswaarde aanduidt ook een getal staat tussen haakjes (rood kader). Dit drukt het geannualiseerd rendement uit (dus berekent op jaarbasis).
Bomma zet haar leesbril op: “Amai, dat is pakken beter dan wat de bank mij geeft voor ons spaarboekske.” Ik kan mijn bomma niet anders dan gelijk geven.
Een spaarboekje en een put optie schrijven zijn uiteraard twee verschillende zaken. Het is natuurlijk een flinke risico-premie die men ontvangt, je gaat immers de verplichting aan om de aandelen te kopen. “Akkoord”, zegt mijn bomma, “maar anders ging ik die aandelen sowieso kopen, dus het risico was vergelijkbaar.” Mijn bomma begrijpt het goed.
Concreet voorbeeld op ABI
Ik toon mijn bomma ook dat je voor een put optie atm (at-the-money) het meeste premie ontvangt, althans toch de grootste brok aan tijdspremie. We kijken naar de put oktober 86 op ABI. 
Dus, als mijn bomma deze put optie schrijft, en ze wil dat ‘cash secured’ doen. Dat houdt ze vooreerst 86 euro x 100 = 8600 euro cash aan de zijlijn (voor het geval ze vroegtijdig uitgevoerd zou worden op de put optie).
Voor het schrijven van de put optie met uitvoerprijs 86 (looptijd oktober), zal mijn bomma minstens de biedprijs ontvangen, zijnde 1.88 x 100 = 188 euro (daar moet ook nog de commissie vanaf). Stel dat mijn bomma 3 euro per optiecontract betaald, dan is haar netto-premie: 188 euro – 3 euro = 185 euro.
In plaats van de aandelen nu rechtstreeks te kopen aan 88 euro (wat 8800 euro zou zijn voor 100 aandelen, daarbij komt ook nog de commissie én de beurstaks), schrijft mijn bomma de put 86. Daarmee verlaagt ze haar aankoopprijs van 86 naar 86 – 1.85 = 84.15. Een korting van 2,1% over 61 dagen. Ge-annualisserd (op jaarbasis) zou dit, ongeveer 12,89% zijn (volgens de optietabel). Berekenen we het via het aantal kalenderdagen komen we een vergelijkbaar getal uit: 365 / 61 x 2,1% = 12,56%.
Praktisch handelen
“Het enige wat nu een beetje ‘raar’ zal zijn,” leg ik uit aan mijn bomma, “is dat we iets gaan verkopen, dat we niet hebben. Dus als we 1 optiecontract schrijven dan zal bij positie, “-1” staan.
Net zoals wanneer je aandelen koopt, stel je koopt er 60, dan zal er bij positie “60” staan, er zou “+60” kunnen staan. Mijn bomma kijkt me bedenkelijk aan, ik vervolg: “Maar die plus laten ze weg hé bomma.”
Ze begrijpt het niet helemaal, maar wil toch verder gaan: “‘k Zal het dan wel zien manneke.”
Hieronder een voorbeeld van een geschreven put optie op CMG:
De put optie heeft:
Uitvoerprijs of strike price: 480
Onderliggende waarde is dus: $480 x 100 = $48.000
Optieprijs of optiepremie die we ontvingen voor het schrijven ervan: 24,386 of $2438.6
Positie of position: -1
Geannualiseerd rendement: 9,92%
Conclusie
Er bestaan veel misvattingen en vooroordelen over het schrijven van opties en het schrijven van put opties. Indien puts ‘cash-secured’ worden geschreven is het risico vergelijkbaar zoals bij aandelen. Maar door het schrijven van puts ipv direct de aandelen in te kopen, ontvangen we een extra premie.
Voor de gedisciplineerde belegger is het schrijven van putopties (waar mogelijk) een volwaardig alternatief voor het rechtstreeks kopen van de aandelen.
Een gouden raad voor de beginnende optiebelegger: Schrijf nooit meer putopties dan je aandelen zou willen kopen!
In een tweede deel van dit artikel zal ik het hebben over: Het opvolgen van de positie en wat op expiratie van de put optie?
Lees misschien ook dit artikel: Wanneer een geschreven put optie sluiten en waarom? (bij verlies)
Uw Optiecoach 